Wiele byśmy dali za to, aby tej informacji na naszej stronie nie umieszczać. W piątek 24 marca 2023 r. na cmentarzu Marynarki Wojennej w Gdyni pożegnaliśmy zmarłego tydzień wcześniej Bartka Różańskiego – „Araba”.

Bartek, nie tak się umawialiśmy, gdy we wrześniu 2009 r. wstępowałeś do naszego Stowarzyszenia – Samodzielnej Grupy Odtworzeniowej „Pomorze”. Twoje przezwisko – „Arab” – powstało wówczas, gdy jeden z kolegów zobaczył Cię koło dworca we Wrzeszczu idącego w pełnym rynsztunku ASG z głową owiniętą chustką arafatką. Nie poznając Cię w pierwszej chwili pomyślał: co za gość!

Istotnie – wyjątkowy był z Ciebie człowiek. Jako rekonstruktor historyczny okresu II wojny światowej nie szedłeś na kompromisy. Nie tolerowałeś bylejakości. Umundurowanie, uzbrojenie i wyposażenie żołnierza polskiego (sekcja 1 AWP), żołnierza niemieckiego (sekcja WH) oraz żołnierza sowieckiego (sekcja RKKA) dobierałeś i gromadziłeś z najwyższą starannością. Robiłeś to z własnej inicjatywy i pasji, nie namawiany przez nikogo. Niewielu z nas mogło się pod tym względem z Tobą równać. Pomagała Ci w tym imponująca wiedza historyczna dająca swobodę poruszania się w wojennych realiach i wojskowych regulaminach. A przy tym wszystkim zachowywałeś nietypową dla rekonstruktorów skromność i powściągliwość. Swoim zaangażowaniem i postawą budziłeś powszechny szacunek.

Twoim żywiołem były inscenizacje. W rozmowach często do nich wracałeś i bardzo za nimi tęskniłeś. Tak bardzo znów chciałeś – jak mówiłeś – „pobiegać w mundurze”. Ale chciałeś też czegoś więcej – rozwoju. Zastanawiałeś się, co jeszcze można do tego biegania dodać, jak inscenizacje uatrakcyjnić – i dla nas, i dla publiczności. Kilka miesięcy temu wymyśliłeś, że będziesz odtwarzać niemieckiego oficera prasowego. Za sprawę zabrałeś się w swoim stylu – metodycznie, rzetelnie, konsekwentnie. Byłeś bardzo zadowolony ze zdjęć wykonanych specjalnie w tym celu zakupionym aparatem z lat 40.

Wiosną tego roku mieliśmy z jego wykorzystaniem urządzić sesję zdjęciową SGO. Mieliśmy. Latem mieliśmy całą kilkudziesięcioosobową grupą jechać do Warszawy na godzinę „W”. W ramach projektu „Arab w Warszawie” planowałeś nas oprowadzić po stolicy śladami Powstania Warszawskiego. Mieliśmy. Te rozważania, plany i projekty snuliśmy podczas długich rozmów, gdy już chorowałeś. Podczas jednej z nich śmiejąc się opowiadałeś, że na Twoje pytanie o sytuację jedna z lekarek w szpitalu odpowiedziała: „No, idzie, jak idzie”. Nie tak to miało pójść Bartek, nie tak. Twoje odejście to synonim niesprawiedliwości. Nie możemy, i zapewne nigdy nie pogodzimy się z tym, że nasze wspólne „planujemy” zmieniło się w „planowaliśmy”. Ostatnia bitwa tu na Ziemi już za Tobą. Żegnaj Przyjacielu.      

Jak co roku koleżeństwo z Chełmna (Gremol, Błażej i Gusia) wzięło udział w kolejnym finale WOŚP. Nikomu nie trzeba wyjaśniać w co gra ta wyjątkowa orkiestra? Tym bardziej cieszymy się, że i Samodzielna Grupa Odtworzeniowa „Pomorze” mogła w niej pograć.

Finał WOŚP w Chełmnie rozpoczął się paradą samochodów zabytkowych, terenowych, militarnych, amerykańskich i motocykli. O godz. 10.30 przy Bramie Grudziądzkiej uczestnicy parady – wspólnie z Wolontariuszami i Kawalerzystami 8. Pułku Strzelców Konnych –  wkroczyli na rynek, na którym przygotowano wiele atrakcji. Jednymi z większych były bez wątpienia należące do Samodzielnej Grupy Odtworzeniowej „Pomorze” kopie samochodów pancernych – Ursus wz. 1934 i BA-64. Nasi koledzy zaprezentowali również swoje prywatne pojazdy, m.in.: GAZ-a, UAZ-a, Żuk, motocykle i terenówkę Peugeot P4.

Do zobaczenia za rok!

Zdjęcia: Gusia, Gremol

W drugim tygodniu stycznia kilku naszych kolegów – Waran, Smok i Mariachi wybrali się na wycieczkę szlakiem historii militarnej na Zachód: do Holandii, Belgii, Luksemburga i Francji. Prosiliśmy, by poczekali do wiosny. Ale nie poczekali i pojechali.

Zwiedzanie rozpoczęli od Overloon War Museum w Holandii, które zrobiło na nich duże wrażenie.

Po noclegu w Belgii zwiedzili Antwerpię.

Po noclegu i śniadaniu w Akwizgranie pojechali do Luksemburga. Tu zwiedzili Musée National d`Histoire Militaire. Eksponowane tam dioramy to według naszych kolegów arcydzieła. Szczegółowe, autentyczne, plastyczne, wykonane z ogromną dbałością o detale. W zbrojowni pojawił się polski wątek – pistolet Vis.

Po Luksemburgu przyszła pora na Francję i Linię Maginota. Niestety, zwiedzanie terenu było utrudnione, gdyż wszędzie straszyły tabliczki z zakazem wstępu na teren militarny. Wnętrz nie udało im się zwiedzić, gdyż do końca marca są otwarte tylko w weekendy do godz. 14. Na szczęście znaleźli opuszczone koszary. Dobre i to.

Po Francji przyszła kolej na Grupę Warowną Eben-Emael w Belgii. Teren warowni jest ogromny. W 1940 r. niemieccy komandosi wylądowali tu szybowcami i  w około 1,5 godziny, przy użyciu ładunków kumulacyjnych, zdobyli całość. Droga na Francję stanęła otworem. Wnętrz warowni nie udało się towarzystwu zwiedzić – dostępne jest od kwietnia.

Z Belgii wrócili szczęśliwie do Polski. Pełni wrażeń, choć i z niedosytem. Następną wycieczkę planują na wiosnę.?

Parada Niepodległości, Gdańsk, 11 listopada 2022 r.

11 listopada Samodzielna Grupa Odtworzeniowa „Pomorze” wzięła udział w XX Paradzie Niepodległości w Gdańsku zorganizowanej w 104. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości. Było to wydarzenie szczególne nie tylko ze względu na okrągły jubileusz, ale również przez fakt, że była pierwszą pełnowymiarową Paradą po pandemicznej przerwie. O godz. 10.30 jej uczestnicy wyruszyli z Podwala Staromiejskiego i ulicami Starego, i Głównego Miasta doszli pod Zieloną Bramę. Tu odśpiewano hymn, wysłuchano okolicznościowych przemówień oraz wykonano rodzinne zdjęcie gdańszczan.

Tegoroczną paradę, mimo wiszącego w powietrzu deszczu, obejrzały tysiące widzów. Było jak zwykle radośnie, bezpiecznie, wesoło i wspólnotowo. Takie uroczystości lubimy.

Samodzielna Grupa Odtworzeniowa „Pomorze” wystawiła na tegoroczną Paradę imponującą delegację. W naszej grupie znalazła się grupa w mundurach Wojska Polskiego 1939, 1. Armii WP, partyzanci i  ludność cywilna 1939-1945. Towarzyszyły nam 3 motocykle historyczne. Po Paradzie pojazdy zaparkowały na Targu Węglowym. Mnóstwo dzieciaków i dorosłych chciało się zapoznać zarówno z pojazdami, jak i replikami broni. Koledzy mieli kupę roboty z pokazywaniem i objaśnianiem.

W tym roku  – podobnie jak w ubiegłym – Samodzielna Grupa Odtworzeniowa „Pomorze” zwarła szyki z rewelacyjnym chórem z Nowego Dworu Gdańskiego „Rewelersi”, z którym wspólnie od kilku lat uczestniczymy w nowodworskim Dniu Osadnika. Świetnie się paradowało przy muzyce i śpiewie „Rewelersów”, a ich żywiołowy występ na Targu Węglowym przekształcił się we wspólne śpiewanie z publicznością.

Bardzo dziękujemy za zaproszenie i liczymy na spotkanie za rok. Będzie zabawa na 105:-)

Organizator:

Stowarzyszenie SUM

Zdjęcia: Gusia, Monika, Leszek, Czesław, Jagoda, Gremol

Już tradycyjnie Samodzielna Grupa Odtworzeniowa „Pomorze” otrzymała od organizatora wydarzenia – Agro-Sieć Sp. z o.o. – zaproszenie do udziału w inscenizacji historycznej w Grubnie koło Chełmna. Inscenizacja wydarzeń na Pomorzu we wrześniu 1939 r. była jedną z atrakcji obchodów święta myśliwych – Hubertusa.

Tak jak i przed rokiem głównymi bohaterami opowieści towarzyszącej widowisku byli pomorscy ułani. Naszym członkom przypadła rola żołnierzy Wehrmachtu, których zmotoryzowana kolumna obserwowała oddziały polskich kawalerzystów i kierowała ogniem niemieckiego lotnictwa.  

Obok SGO „Pomorze” wzięli w niej udział członkowie licznych grup rekonstrukcyjnych m.in. z „Czarna Podkowa” z Gródka, 8 Pułk Strzelców Konnych z Kolana i stadniny koni firmy Agro-Sieć w Działowie.

Autorem scenariusza i reżyserem widowiska był Jerzy Hanisz – znawca i popularyzator pomorskiej historii militarnej oraz mistrz kreowania nastroju inscenizacji. Mimo chłodu i wilgotnej aury potrafił rozgrzać licznie zgromadzoną publiczność kreując nastrój tragicznych wydarzeń i wzbudzając żywe emocje wśród publiczności.

Organizator: Agro-Sieć Sp. z o.o.

Relacja i zdjęcia: Stocho

19 i 21 października 2022 r. młodzi członkowie SGO „Pomorze”: Zuza, Wiktoria i Nikodem zorganizowali żywe lekcje historii w 2 szkołach: Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego nr 2 Gdyni, i w Szkole Podstawowej CET w Kowalach. 

W obu szkołach nasze młodziaki przedstawili sylwetki żołnierzy Wojska Polskiego z roku 1939 oraz Przysposobienia Wojskowego Kobiet. W szkole podstawowej opowiadaliśmy o obronie Gdyni i Kępy Oksywskiej, Westerplatte i Tczewie, a w szkole średniej skupiliśmy się na temacie obrony Gdyni i Kępy Oksywskiej.

Dziękujemy za zaproszenie.

Relacja i zdjęcia: Zuza

Piknik Historyczno-Militarny, Tczew, 1 września 2022 r.

1 września 2022 r. Samodzielna Grupa Odtworzeniowa „Pomorze” tradycyjnie uczestniczyła  w tczewskim Pikniku Historyczno-Militarnym organizowanym przez Fabrykę Sztuk. Na nadwiślańskich bulwarach na mieszkańców Tczewa i turystów czekały wystawy współczesnego i historycznego sprzętu wojskowego, gry dydaktyczne, konkursy, stoiska edukacyjne, grochówka z kuchni polowej.

Dla uczestników Pikniku SGO „Pomorze” przygotowało szereg dioram: polsko-niemieckie przejście graniczne, sztab wojskowy, stanowisko obronne. Zaprezentowaliśmy również replikę polskiego lekkiego pojazdu opancerzonego Ursus wz. 34, repliki motocykli armii niemieckiej, samochód Dodge WC oraz 2 działa: przeciwpancerne i przeciwlotnicze. Wyjątkowo atrakcyjnie prezentował się samochód Citroen AC4 z 1928 r., na którym umieszczono mobilną wystawę „Wrzesień 1939” (uzbrojenie, zabytki, tablice edukacyjne).  Rekonstruktorzy i rekonstruktorki SGO „Pomorze” zaprezentowali się w umundurowaniu polskim i niemieckim oraz w strojach cywilnych.

Cieszymy się, że nasze dioramy cieszyły się tak dużym powodzeniem. W sztabie wypisywano młodym rekrutom karty powołania do wojska. Dzieci młodsze i starsze z zachwytem wsiadały do historycznych pojazdów i szaleńczo kręciły się na militarnej karuzeli, czyli dziale przeciwlotniczym.

Narratorem tegorocznego Pikniku był niezrównany prof. Andrzej Olejko, znawca i popularyzator wiedzy historycznej, a jednocześnie znakomicie budujący nastrój komentator.

2 godziny Pikniku zleciały nie wiadomo kiedy. Dziękujemy za zaproszenie i do zobaczenia za rok.

Zdjęcia: Zuza, Marian, Jagoda