Za nami najfajniejsza impreza sezonu – nowodworski Dzień Osadnika. Jego organizatorem od 2014 r. jest fantastyczne Stowarzyszenie Miłośników Nowego Dworu Gdańskiego – Klub Nowodworski. W tym roku była to już więc dziesiąta, jubileuszowa edycja tego wyjątkowego wydarzenia, którego celem jest oddanie hołdu pionierom powojennego osadnictwa na Żuławach. Jego hasłem przewodnim była „Zabawa”, bo przecież pomimo trudów i znojów ludzie zawsze chętnie spotykali się na potańcówkach, zabawach, rodzinno-sąsiedzkich wydarzeniach. Samodzielna Grupa Odtworzeniowa „Pomorze” od samego początku uczestniczy w tym żuławskim święcie.
30 września jak zwykle setki mieszkańców powiatu nowodworskiego, wolontariuszy, uczniów spotkały się na stacji Żuławskiej Kolei Dojazdowej. Odtworzono tam sceny z przybycia pierwszych powojennych osadników na Żuławy.
Następnie członkowie Samodzielnej Grupy Odtworzeniowej „Pomorze” w mundurach 1AWP i strojach cywilnych, na swoich pojazdach – motocyklach, Dodge`u i ciężarowym Mercedesie – poprowadzili barwny i radosny pochód ulicami miasta. Na Mercedesia grała i śpiewała świetna, żywiołowa Kapela Osadnicza. Przy obelisku Pionierów Odbudowy Żuław złożono kwiaty i odśpiewano hymn państwowy
Następnie pochód wyruszył do Żuławskiego Parku Historycznego, gdzie wykonano wspólne pamiątkowe zdjęcie. A potem …. potem rozpoczęła się zabawa, poczęstunek (niezawodny bufet walizkowy Maćka:-) i świętowanie.
Jesteśmy dumni i szczęśliwi, że staliśmy się częścią tego wydarzenia. Do zobaczenia za rok.
Ledwo odpoczęliśmy po Pikniku Militarno-Historycznym 1 września w Tczewie, a już 10 dni później spotkaliśmy się w Bukowcu. Jeździecki Klub Sportowy „Czarna Podkowa – Gródek” zorganizował tam dwuczęściową inscenizację. Pierwsza część osnuta była wokół bitwy pod Bukowcem 3 września 1939 r., w której walczył między innymi 16. Pułk Ułanów Wielkopolskich. W krwawym starciu zginęło ponad 100 polskich ułanów. Druga część inscenizacji dotyczyła wydarzeń na froncie włoskim, a konkretnie walk o Ankonę w 1944 r. i udziału w nich 2 Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa. Rekonstruktorzy z Samodzielnej Grupy Odtworzeniowej „Pomorze” wystąpili w mundurach Wehrmachtu oraz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Reżyserem widowiska był Jerzy Hanisz, którego nazwisko gwarantuje wysoki poziom merytoryczny i emocjonalny wydarzenia. Dziękujemy organizatorom za zaproszenie i do zobaczenia za rok.
1 września 2023 r. Samodzielna Grupa Odtworzeniowa „Pomorze” tradycyjnie uczestniczyła w tczewskim Pikniku Historyczno-Militarnym organizowanym przez Fabrykę Sztuk. W wydarzeniu uczestniczyło szereg organizacji i instytucji: Kaszubski Szwadron Kawalerii, 9 Braniewska Brygada Kawalerii Pancernej im. Króla Stefana Batorego, 7 Pomorska Brygada Obrony Terytorialnej im. kpt. mar. Adama Dedio, Wojskowe Centrum Rekrutacji w Malborku, Straż Ochrony Kolei, Krajowa Administracja Skarbowa, Morski Oddział Straży Granicznej, Liga Obrony Kraju i Muzeum II Wojny Światowej. Przygotowały one bardzo atrakcyjne prezentacje współczesnego sprzętu wojskowego i stanowiska edukacyjne.
Piknik rozpoczął się od pokazu kawaleryjskiego w wykonaniu Kaszubskiego Szwadronu Kawalerii. Ułani w umundurowaniu z okresu II Rzeczypospolitej przedstawili m.in. musztrę paradną oraz pokaz władania szablą i lancą.
Samodzielna Grupa Odtworzeniowa „Pomorze” jak zwykle zaprezentowała się „na bogato”. Ponad trzydzieścioro rekonstruktorów i rekonstruktorek SGO „Pomorze” wystąpiło w umundurowaniu polskim i niemieckim oraz w strojach cywilnych. Pokazaliśmy repliki motocykli armii niemieckiej, samochód Dodge WC oraz 2 działa: przeciwpancerne i przeciwlotnicze. Zwłaszcza to ostatnie cieszyło się niesłabnącym zainteresowaniem najmłodszych. Wyjątkowo atrakcyjnie prezentował się samochód Citroen AC4 z 1928 r., na którym umieszczono mobilną wystawę „Wrzesień 1939” (uzbrojenie, zabytki, tablice edukacyjne). Szpital polowy, w którym uwijały się nasze dziewczyny, jak zwykle cieszył się dużym powodzeniem. Na stoisku zaprzyjaźnionego Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej „Twierdza” można było nabyć spersonalizowany wojskowy nieśmiertelnik.
2 godziny Pikniku zleciały nie wiadomo kiedy, choć pogoda nas nie rozpieszczała. Dziękujemy organizatorom za zaproszenie i do zobaczenia za rok.
30 lipca niemal trzydzieścioro członków i sympatyków Samodzielnej Grupy Odtworzeniowej „Pomorze” wybrało się do Warszawy. Uczczenie 79. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego postanowiliśmy połączyć z wycieczką edukacyjną i zwiedzaniem miejsc związanych z Powstaniem i historią wojskowości. Inspiracją do wyjazdu były plany, które snuliśmy wspólnie z Bartkiem „Arabem” przed jego przedwczesną śmiercią. Wyjazd nazwaliśmy więc „Arab w Warszawie”.
Na pierwszy ogień poszła Twierdza Modlin. Zlokalizowana malowniczo w widłach Wisły i Bugo-Narwi zrobiła na nas duże wrażenie. Koncepcja napoleońska, realizacja carska, a w 1918 r. pierwszy port wojenny odrodzonej Rzeczpospolitej. Zwiedziliśmy Podziemia, Wieżę Czerwoną, Muzeum Kampanii Wrześniowej. 3,5-godzinna wycieczka minęła nam zdecydowanie za szybko. Było to w dużej mierze zasługą świetnego przewodnika, który nas oprowadzał.
Zdjęcia uczestników wycieczki:
Poniedziałek 30 lipca rozpoczęliśmy od zwiedzania Muzeum Powstania Warszawskiego. Ekspozycja poświęcona jest nie tylko działaniom militarnym w czasie Powstania, lecz również ogólnej sytuacji okupowanego kraju i zniewolonego narodu. Taka koncepcja pomaga lepiej zrozumieć kontekst bohaterskiego zrywu, jego przyczyny i skutki. Po południu – pozostając w nurcie powstańczym – poszliśmy na Cmentarz Powstańców Warszawskich na Woli. Trochę wbrew nazwie jest to nekropolia, na której pochowano prochy kilkudziesięciu tysięcy cywili. Obeliski z ich nazwiskami, adresami i wiekiem oraz liczbą niezidentyfikowanych ofiar robią ogromne wrażenie.
Zdjęcia uczestników wycieczki:
Wtorkowe przedpołudnie spędziliśmy w Muzeum Polskiej Techniki Wojskowej. Zostaliśmy tam bardzo mile powitani przez kierownika jednostki Jakuba Wojewodę. Fantastyczny przewodnik Jurek niezmordowanie prowadził nas po meandrach i ciekawostkach związanych z pojazdami wojskowymi, bronią, rozwojem koncepcji pola walki. Wizyta w muzeum była i ucztą dla pasjonatów, i wyjątkowo ciekawą opowieścią dla świeżynek w temacie. Dzięki wielkie MPTW.
Zdjęcia uczestników wycieczki:
I wreszcie kulminacja wycieczki – „Godzina W”. Przebrani w stroje powstańcze, cywilne i żołnierzy 1AWP udaliśmy się nad Wisłę. Na barce „Atalanta” przywitał nas kapitan Andrzej Stański (www.krypa.pl). Na pokładach jego galarów „Św. Barbara” i „Św. Elżbieta”, „Basonii” (www.szlakiemwisly.pl) oraz jednostek Pomostu 511 i Warsaw by Boat mieliśmy uczestniczyć w uroczystym rejsie na Wiśle dla uczczenia „Godziny W”. Najważniejszymi uczestnikami wydarzenia byli Powstańcy – por. Barbara Tokarska ps. „Jola” i ppor. Jan Ebert ps. „Ryś”. Towarzyszenie Im było dla nas zaszczytem. Po godz. 16 ruszyliśmy – wśród ponad setki innych jednostek O godz. 17 zawyły syreny, w nurt rzeki rzucono wieniec, a samoloty wyrysowały na niebie kotwicę – symbol Polski Walczącej. Był to niezwykle wzruszający moment, którego wielu z nas długo nie zapomni. Dzięki Fundacja Szerokie Wody (krypa.pl) za zaproszenie nas do udziału w tym wyjątkowym wydarzeniu.
Organizator uroczystego rejsu: Rok Rzeki Wisły
www.rokwisly.pl/wgw/, www.facebook.com/rokwisly
Świetna inicjatywa Robert. Dziękujemy, że mogliśmy być z Wami.
15 i 16 lipca 2023 r. na zaproszenie Stowarzyszenia Historycznego Morskiego Dywizjonu Lotniczego w Pucku Samodzielna Grupa Odtworzeniowa „Pomorze” wzięła udział w Festiwalu Historycznym „Lotniczy Puck”. Wystąpiliśmy w nim w rolach żołnierzy polskich z 1939 r., żołnierze Wehrmachtu i ludności cywilnej. W sobotę prezentowaliśmy się na Starym Rynku – rekonstruktorzy oraz historyczne samochody i motocykle. Miło spędziliśmy czas rozmawiając z wieloma mieszkańcami Pucka i turystami, którzy chętnie dzielili się wspomnieniami o wojennej historii swych rodzin. Mocnym elementem naszej dioramy była jak zwykle mobilna wystawa Sebastiana o obronie Wybrzeża we wrześniu 1939 r. Podziwialiśmy profesjonalne stoisko i pokazy musztry kolegów z Grupy Rekonstrukcji Historycznej „Lądowa Obrona Wybrzeża”. O godz. 16 w Muzeum MDLot wzięliśmy udział w odsłonięciu muralu poświęconego 100-leciu powstania Morskiego Dywizjonu Lotniczego oraz paradzie historycznych pojazdów po ulicach Pucka. Po paradzie na Rynku odbyła się inscenizacja „Puck, ostatnie wakacje 1939 roku”. Niedziela upłynęła pod znakiem inscenizacji nalotu na bazę MDLot we wrześniu 1939 r. Podczas inscenizacji pokazano ostatnie chwile pokoju, wybuch wojny i nalot, dramatyczną wywózkę ludności cywilnej do Piaśnicy.
Dziękujemy organizatorom za zaproszenie do udziału w tym wyjątkowym wydarzeniu przypominającym historię polskiego lotnictwa morskiego. Mamy nadzieję, że na stałe wejdzie ono do rekonstrukcyjnego kalendarza i za rok znowu spotkamy się w Pucku.
Wiele byśmy dali za to, aby tej informacji na naszej stronie nie umieszczać. W piątek 24 marca 2023 r. na cmentarzu Marynarki Wojennej w Gdyni pożegnaliśmy zmarłego tydzień wcześniej Bartka Różańskiego – „Araba”.
Bartek, nie tak się umawialiśmy, gdy we wrześniu 2009 r. wstępowałeś do naszego Stowarzyszenia – Samodzielnej Grupy Odtworzeniowej „Pomorze”. Twoje przezwisko – „Arab” – powstało wówczas, gdy jeden z kolegów zobaczył Cię koło dworca we Wrzeszczu idącego w pełnym rynsztunku ASG z głową owiniętą chustką arafatką. Nie poznając Cię w pierwszej chwili pomyślał: co za gość!
Istotnie – wyjątkowy był z Ciebie człowiek. Jako rekonstruktor historyczny okresu II wojny światowej nie szedłeś na kompromisy. Nie tolerowałeś bylejakości. Umundurowanie, uzbrojenie i wyposażenie żołnierza polskiego (sekcja 1 AWP), żołnierza niemieckiego (sekcja WH) oraz żołnierza sowieckiego (sekcja RKKA) dobierałeś i gromadziłeś z najwyższą starannością. Robiłeś to z własnej inicjatywy i pasji, nie namawiany przez nikogo. Niewielu z nas mogło się pod tym względem z Tobą równać. Pomagała Ci w tym imponująca wiedza historyczna dająca swobodę poruszania się w wojennych realiach i wojskowych regulaminach. A przy tym wszystkim zachowywałeś nietypową dla rekonstruktorów skromność i powściągliwość. Swoim zaangażowaniem i postawą budziłeś powszechny szacunek.
Twoim żywiołem były inscenizacje. W rozmowach często do nich wracałeś i bardzo za nimi tęskniłeś. Tak bardzo znów chciałeś – jak mówiłeś – „pobiegać w mundurze”. Ale chciałeś też czegoś więcej – rozwoju. Zastanawiałeś się, co jeszcze można do tego biegania dodać, jak inscenizacje uatrakcyjnić – i dla nas, i dla publiczności. Kilka miesięcy temu wymyśliłeś, że będziesz odtwarzać niemieckiego oficera prasowego. Za sprawę zabrałeś się w swoim stylu – metodycznie, rzetelnie, konsekwentnie. Byłeś bardzo zadowolony ze zdjęć wykonanych specjalnie w tym celu zakupionym aparatem z lat 40.
Wiosną tego roku mieliśmy z jego wykorzystaniem urządzić sesję zdjęciową SGO. Mieliśmy. Latem mieliśmy całą kilkudziesięcioosobową grupą jechać do Warszawy na godzinę „W”. W ramach projektu „Arab w Warszawie” planowałeś nas oprowadzić po stolicy śladami Powstania Warszawskiego. Mieliśmy. Te rozważania, plany i projekty snuliśmy podczas długich rozmów, gdy już chorowałeś. Podczas jednej z nich śmiejąc się opowiadałeś, że na Twoje pytanie o sytuację jedna z lekarek w szpitalu odpowiedziała: „No, idzie, jak idzie”. Nie tak to miało pójść Bartek, nie tak. Twoje odejście to synonim niesprawiedliwości. Nie możemy, i zapewne nigdy nie pogodzimy się z tym, że nasze wspólne „planujemy” zmieniło się w „planowaliśmy”. Ostatnia bitwa tu na Ziemi już za Tobą. Żegnaj Przyjacielu.
Jak co roku koleżeństwo z Chełmna (Gremol, Błażej i Gusia) wzięło udział w kolejnym finale WOŚP. Nikomu nie trzeba wyjaśniać w co gra ta wyjątkowa orkiestra? Tym bardziej cieszymy się, że i Samodzielna Grupa Odtworzeniowa „Pomorze” mogła w niej pograć.
Finał WOŚP w Chełmnie rozpoczął się paradą samochodów zabytkowych, terenowych, militarnych, amerykańskich i motocykli. O godz. 10.30 przy Bramie Grudziądzkiej uczestnicy parady – wspólnie z Wolontariuszami i Kawalerzystami 8. Pułku Strzelców Konnych – wkroczyli na rynek, na którym przygotowano wiele atrakcji. Jednymi z większych były bez wątpienia należące do Samodzielnej Grupy Odtworzeniowej „Pomorze” kopie samochodów pancernych – Ursus wz. 1934 i BA-64. Nasi koledzy zaprezentowali również swoje prywatne pojazdy, m.in.: GAZ-a, UAZ-a, Żuk, motocykle i terenówkę Peugeot P4.
W drugim tygodniu stycznia kilku naszych kolegów – Waran, Smok i Mariachi wybrali się na wycieczkę szlakiem historii militarnej na Zachód: do Holandii, Belgii, Luksemburga i Francji. Prosiliśmy, by poczekali do wiosny. Ale nie poczekali i pojechali.
Zwiedzanie rozpoczęli od Overloon War Museum w Holandii, które zrobiło na nich duże wrażenie.
Po noclegu w Belgii zwiedzili Antwerpię.
Po noclegu i śniadaniu w Akwizgranie pojechali do Luksemburga. Tu zwiedzili Musée National d`Histoire Militaire. Eksponowane tam dioramy to według naszych kolegów arcydzieła. Szczegółowe, autentyczne, plastyczne, wykonane z ogromną dbałością o detale. W zbrojowni pojawił się polski wątek – pistolet Vis.
Po Luksemburgu przyszła pora na Francję i Linię Maginota. Niestety, zwiedzanie terenu było utrudnione, gdyż wszędzie straszyły tabliczki z zakazem wstępu na teren militarny. Wnętrz nie udało im się zwiedzić, gdyż do końca marca są otwarte tylko w weekendy do godz. 14. Na szczęście znaleźli opuszczone koszary. Dobre i to.
Po Francji przyszła kolej na Grupę Warowną Eben-Emael w Belgii. Teren warowni jest ogromny. W 1940 r. niemieccy komandosi wylądowali tu szybowcami i w około 1,5 godziny, przy użyciu ładunków kumulacyjnych, zdobyli całość. Droga na Francję stanęła otworem. Wnętrz warowni nie udało się towarzystwu zwiedzić – dostępne jest od kwietnia.
Z Belgii wrócili szczęśliwie do Polski. Pełni wrażeń, choć i z niedosytem. Następną wycieczkę planują na wiosnę.?
Parada Niepodległości, Gdańsk, 11 listopada 2022 r.
11 listopada Samodzielna Grupa Odtworzeniowa „Pomorze” wzięła udział w XX Paradzie Niepodległości w Gdańsku zorganizowanej w 104. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości. Było to wydarzenie szczególne nie tylko ze względu na okrągły jubileusz, ale również przez fakt, że była pierwszą pełnowymiarową Paradą po pandemicznej przerwie. O godz. 10.30 jej uczestnicy wyruszyli z Podwala Staromiejskiego i ulicami Starego, i Głównego Miasta doszli pod Zieloną Bramę. Tu odśpiewano hymn, wysłuchano okolicznościowych przemówień oraz wykonano rodzinne zdjęcie gdańszczan.
Tegoroczną paradę, mimo wiszącego w powietrzu deszczu, obejrzały tysiące widzów. Było jak zwykle radośnie, bezpiecznie, wesoło i wspólnotowo. Takie uroczystości lubimy.
Samodzielna Grupa Odtworzeniowa „Pomorze” wystawiła na tegoroczną Paradę imponującą delegację. W naszej grupie znalazła się grupa w mundurach Wojska Polskiego 1939, 1. Armii WP, partyzanci i ludność cywilna 1939-1945. Towarzyszyły nam 3 motocykle historyczne. Po Paradzie pojazdy zaparkowały na Targu Węglowym. Mnóstwo dzieciaków i dorosłych chciało się zapoznać zarówno z pojazdami, jak i replikami broni. Koledzy mieli kupę roboty z pokazywaniem i objaśnianiem.
W tym roku – podobnie jak w ubiegłym – Samodzielna Grupa Odtworzeniowa „Pomorze” zwarła szyki z rewelacyjnym chórem z Nowego Dworu Gdańskiego „Rewelersi”, z którym wspólnie od kilku lat uczestniczymy w nowodworskim Dniu Osadnika. Świetnie się paradowało przy muzyce i śpiewie „Rewelersów”, a ich żywiołowy występ na Targu Węglowym przekształcił się we wspólne śpiewanie z publicznością.
Bardzo dziękujemy za zaproszenie i liczymy na spotkanie za rok. Będzie zabawa na 105:-)
Już tradycyjnie Samodzielna Grupa Odtworzeniowa „Pomorze” otrzymała od organizatora wydarzenia – Agro-Sieć Sp. z o.o. – zaproszenie do udziału w inscenizacji historycznej w Grubnie koło Chełmna. Inscenizacja wydarzeń na Pomorzu we wrześniu 1939 r. była jedną z atrakcji obchodów święta myśliwych – Hubertusa.
Tak jak i przed rokiem głównymi bohaterami opowieści towarzyszącej widowisku byli pomorscy ułani. Naszym członkom przypadła rola żołnierzy Wehrmachtu, których zmotoryzowana kolumna obserwowała oddziały polskich kawalerzystów i kierowała ogniem niemieckiego lotnictwa.
Obok SGO „Pomorze” wzięli w niej udział członkowie licznych grup rekonstrukcyjnych m.in. z „Czarna Podkowa” z Gródka, 8 Pułk Strzelców Konnych z Kolana i stadniny koni firmy Agro-Sieć w Działowie.
Autorem scenariusza i reżyserem widowiska był Jerzy Hanisz – znawca i popularyzator pomorskiej historii militarnej oraz mistrz kreowania nastroju inscenizacji. Mimo chłodu i wilgotnej aury potrafił rozgrzać licznie zgromadzoną publiczność kreując nastrój tragicznych wydarzeń i wzbudzając żywe emocje wśród publiczności.
