Archiwum miesiąca: wrzesień 2019

VI Dzień Osadnika – „Dożynki”, Nowy Dwór Gdański, 28 września 2019 r.

W ostatnią sobotę września Samodzielna Grupa Odtworzeniowa „Pomorze” już po raz szósty uczestniczyła w wyjątkowym wydarzeniu, jakim jest Dzień Osadnika w Nowym Dworze Gdańskim. Nasi członkowie wcielili się w rolę osadników, żołnierzy polskich i radzieckich, milicjantów, władze lokalne i kościelne. Nasze pojazdy: motocykle i dodge stworzyły znakomity klimat. Celem Dnia Osadnika jest upamiętnienie dziadków i rodziców współczesnych mieszkańców Żuław, którzy przybyli tu po zakończeniu II wojny światowej i włożyli ogromny wysiłek w przywrócenie do życia tej zatopionej przez wycofujących się Niemców krainy. Walczyli z wodą, błotem, myszami, strachem, maruderami. A kiedy już udało im się zagospodarować swoją ziemię, to często była ona przymusowo przejmowana przez spółdzielnie. Wielu zrezygnowało i wyjechało. Zostali najtwardsi i najbardziej zdeterminowani. I to ich upamiętniamy podczas corocznego Dnia Osadnika.

Podczas tegorocznego święta spróbowaliśmy odtworzyć pierwsze powojenne dożynki. Rozpoczęła je inscenizacja przybycia osadników na Żuławy. Na dworzec przybyły setki przebranych Żuławiaków. Wśród nich były lokalne władze i ksiądz (czyli Czesław). Zostali powitani przez Starostę (czyli Franza) i Starościnę dożynek. Starościna odczytała fragment wspomnień Teresy Siedliskiej z Tugi,  która w 1946 r. organizowała pierwsze powojenne dożynki: “Ludzie byli spragnieni zabaw, bo podczas okupacji nie wolno było się bawić, co najwyżej ukradkiem i z narażeniem życia. Po wojnie wszyscy chętnie się bawili. Nie liczyły się lata, tylko chęci. Nie miałam lat pełnych, ale wyglądałam na pełnoletnią. Nie przyznawałam się, że jestem smarkata i robiłam to, co dorosłym ludziom wypadało robić. Zabawy organizowałam sama, bo zamieszkaliśmy w domu, gdzie za Niemca była restauracja. Do dzisiaj zresztą jeszcze stoi ta rudera. Była scena nawet, teatrzyk się robiło, stroje się uszyło. Ludzie garnęli się, starsi to nawet łzy ocierali. Wszyscyśmy się przyglądali, bo to polska muzyka brzmi. Wujek na skrzypcach przygrywał. To była dla nas wielka odmiana. Po takiej wojnie, można się bawić i należy się bawić, opłakując tych, którzy już nie mogli”.

Po powitaniach uczestnicy ruszyli w stronę Żuławskiego Ośrodka Kultury. Pod pomnikiem osadników żuławskich złożono kwiaty i odśpiewano hymn państwowy. Przed ŻOK-iem mieszkańcy domu przy ul. Kopernika 3 jak zwykle przygotowali specjalne powitanie i poczęstunek. Po dotarciu na miejsce wykonano wszystkim pamiątkowe zdjęcie i rozpoczęła się zabawa: tańce, śpiewy, dobre jedzenie i picie. Starosta i Starościna przekazali władzom chleb i miód, które fachowo pobłogosławił nasz Wielebny. I wszystko było dobrze, dopóki dwaj uczestnicy zabawy (czyli Major i Maciej) wzięli się za łby. Poszło o dziewczyny i zazdrość, że dożynki organizowane są tu, a nie w sąsiedniej wiosce. Piękna to była bitka i „autentyczna” bo oparta na wspomnieniach pani Siedliskiej. Niestety szybko zakończyło ją przybycie „zmotoryzowanych oddziałów Milicji Obywatelskiej” czyli Smoka z pomagierami na dodge`u. Z trudem rozdzielili awanturników i zabawa rozpoczęła się na nowo.

   

   

  

Bardzo się cieszymy, że możemy uczestniczyć w święcie, w którym bierze udział całe miasto. Tu nikt nikogo do niczego nie zmusza, ludzie przychodzą i przebierają się bo chcą. Chcą się bawić i chcą pamiętać. W Nowym Dworze Gdańskim udało się te dwie potrzeby połączyć w jednym święcie.

Do zobaczenia za rok.

   

Organizator:

Klub Nowodworski

Żuławski Park Historyczny

Współorganizatorzy:

Gmina Nowy Dwór Gdański

Samodzielna Grupa Odtworzeniowa “Pomorze”

Żuławski Ośrodek Kultury

KOS – Kraina Otwartej Sztuki

Dulux Centrum Malarskie „MB” Maria Bernacka

Sołectwo Lubieszewo

mieszkańcy domu Kopernika 3

 

Media:

http://www.miastonowydwor.pl/aktualnosci/dzien-osadnika-28-wrzesnia

https://nowydworgdanski.naszemiasto.pl/pionierzy-zostali-zboza-zebrali-smacznie-swojsko-z/ar/c1-7358161

https://dziennikbaltycki.pl/dzien-osadnika-w-nowym-dworze-gdanskim-odtworzono-klimat-powojennych-dozynek-zdjecia/ar/c1-14459763

Dziennik Bałtycki, 11 października 2019 r.:

  

 

Obchody 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej i piknik ułański, Gródek koło Świecia, 14 września 2019 r.

Każdy wrzesień, z wiadomych względów, jest dla Samodzielnej Grupy Odtworzeniowej „Pomorze” niezwykle intensywny. Ledwo odpoczęliśmy po wydarzeniach na Westerplatte i w Tczewie, a już stawiliśmy się w Gródku koło Świecia na uroczystościach upamiętniających 80. rocznicę wybuch II wojny światowej. O godz. 12.00 rozpoczęło je odsłonięcie tablic informacyjnych przy Mogile, w której spoczywają ciała 44 polskich żołnierzy i cywilów zabitych w niemieckim nalocie 3 września 1939 r. O godz. 14.00 odbyła się inscenizacja tego nalotu, a właściwie nie inscenizacja a rekonstrukcja zdarzeń. Oparta ona bowiem została na wspomnieniach i wskazówkach świadków, którzy we wrześniu 1939 r. – jako dzieci – przeżyli ten tragiczny w skutkach nalot, a we wrześniu 2019 r. opowiedzieli o jego przebiegu rekonstruktorom. O godz. 16.00 przedstawiono inscenizację działań wojennych z pierwszych dni września 1939 r. Reżyserem inscenizacji był Jerzy Hanisz. Członkowie SGO „Pomorze” wcielili się w rolę żołnierzy polskich, żołnierzy Wehrmachtu i ludności cywilnej. Dziękujemy za możliwość udziału w tej wyjątkowej uroczystości, w której widzami byli m.in. uczestnicy tragicznego września 1939 r.

Autor zdjęć: Bart

Organizatorzy:

Jeździecki Klub Sportowy „Czarna Podkowa-Gródek”,
Współorganizatorzy: gminy Drzycim i Jeżewo
Patronat: Starostwo Powiatowe w Świeciu.

Media:

https://pomorska.pl/inscenizacja-w-grodku-gm-drzycim-bombardowania-i-ulani-tak-obchodzono-w-tym-roku-80-rocznice-wybuchu-ii-wojny-swiatowej/ar/c1-14425445

https://swiecie24.pl/pl/11_wiadomosci/8250_festiwal_chleba_rajd_polmaraton_i_pokazy_nadchodzi_weekend.html

http://www.radiopik.pl/2,80803,w-grodku-przypomniano-wydarzenia-pierwszych-dni-

Piknik historyczno-militarny i inscenizacja „Tczew 1939”, Tczew, 1 września 2019 r.

1 września 2019 r. obchodziliśmy 80. rocznicę wybuchu II wojny światowej. W Tczewie do tej daty przykłada się szczególną wagę. Według wielu historyków to tu padły pierwsze strzały w tym konflikcie – jeszcze przed Westerplatte. Z tej okazji na bulwarze nadwiślańskim zorganizowano piknik historyczno-militarny. Samodzielna Grupa Odtworzeniowa „Pomorze” zaprezentowała na nim sztab wojskowy, szpital polowy oraz armatę przeciwlotniczą chętnie obsługiwaną przez najmłodszych. Najważniejszą i najbardziej efektowną częścią pikniku była jednak bez wątpienia inscenizacja historyczna, podczas której przypomnieliśmy historię obrony mostów tczewskich oraz losy ich obrońców po wycofaniu się z miasta.

Głównymi bohaterami opowieści były 2 jednostki Armii „Pomorze” gen. Władysława Bortnowskiego: 2 Samodzielny Batalion Strzelców z Tczewa i 2 Pułk Szwoleżerów Rokitniańskich ze Starogardu Gdańskiego, któremu tczewski batalion został operacyjnie podporządkowany. 2 SBS już od lat 1920. miał za zadanie obronę strategicznych mostów tczewskich. W 1939 r. Wisła w tym miejscu rozdzielała 3 Armię Niemiecką, której zasadnicze siły znajdowały się na zachód od rzeki, od reszty tej armii oraz od 4 Armii, które koncentrowały się na terenie Prus Wschodnich. Opanowanie mostów tczewskich celem połączenia sił obu niemieckich armii na froncie północnym w jedną pięść, która miała uderzyć w kierunku na Warszawę, było więc kluczowe dla realizacji niemieckich planów operacyjnych. Polacy z kolei musieli je utrzymać w swoich rękach, a jeśli to okazałoby się niemożliwe – wysadzić.

Inscenizację rozpoczęliśmy od pokazania trwających od czerwca 1939 r. i pilnie obserwowanych przez Niemców przygotowań do obrony i wysadzenia mostów tczewskich oraz opuszczenia Starogardu Gdańskiego 2 Pułk Szwoleżerów Rokitniańskich po ogłoszeniu  24 sierpnia mobilizacji. Po przygotowaniach zaprezentowany został atak niemiecki na tczewskie mosty (operacja „Dirschau”) i ich obrona, odpieranie przez 2 BS kolejnych szturmów, wycofanie się Polaków ze wschodniego przyczółku mostu i wysadzenie mostów, trwające do wieczora 1 września walki w obronie miasta, opuszczenie Tczewa przez 2 BS i jego wycofanie się w kierunku południowym wraz z osłoną – szwoleżerami z 2 szwadronu 2 PSR, wejście Niemców do Tczewa 2 września, dotarcie 2 BS i szwoleżerów 3 września w rejon Świecia-Przechowa, atak Wehrmachtu na cywilnych uchodźców, a następnie na zmierzających ku przeprawie przez Wisłę żołnierzy 2 BS powstrzymany przez starogardzkich kawalerzystów i samochód pancerny Ursus wz. 34 wyposażony w ciężki karabin maszynowy, kolejny niemiecki atak i bohaterska osłona wycofującej się piechoty i kawalerzystów przez pluton por. Antoniego Kubickiego, rozproszenie resztek 2 BS 3 września w rejonie Świecia i Przechowa i dostanie się do większości jego żołnierzy do niemieckiej niewoli.

Mamy nadzieję, że naszymi działaniami przyczyniamy się do zachowania pamięci o wrześniowych bohaterach, dzięki którym dziś możemy żyć w wolnym kraju i mówić po polsku.

Fot. D. Wałaszewski, Fabryka Sztuk

Fot. Kamila GIllmeister, Fabryka Sztuk

Fot. Nikodem i Zuza, SGO „Pomorze”

 

Rekonstruktorzy WH w obiektywie Barta:

        

       

W inscenizacji wsparli nas koledzy z innych grup rekonstrukcyjnych:

  • Stowarzyszenie Grupa Rekonstrukcji Historycznej REX w Toruniu,
  • Stowarzyszenie im. 2 Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich w Starogardzie Gdańskim,
  • Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej „Barbarossa”.

Dziękujemy.

Organizator:

Fabryka Sztuk w Tczewie

Media:

https://dziennikbaltycki.pl/bedzie-sie-dzialo-na-pomorzu-rocznica-wybuchu-wojny-festyny-koncerty-i-pikniki-kalendarz-wydarzen-31082019-1092019/ar/c13-14385485

https://www.radiotczew.pl/wiadomosci/2510,o-zywej-lekcji-historii-tczew-1939-czyli-zapowiedz-obchodow-80-rocznicy-wybuchu-ii-wojny-swiatowej

https://www.tcz.pl/index.php?p=1,69,0,telewizja-tczew&item=04f94bc872b8b0a0&title=Tczew-byl-jednym-z-pierwszych-niemieckich-celow- https://www.tcz.pl/index.php?p=1,69,0,telewizja-tczew&item=835d98b997696801&title=Tu-padly-pierwsze-strzaly-Tczew-pamietal-o-80-rocznicy-wybuchu-II-wojny-swiatowej Sprawdz-co-przygotowano-na-80-rocznice-II-wojny-swiatowej

https://www.tcz.pl/index.php?p=5,63,0,foto-galeria&item=97ace75c7693fcbf&title=80-rocznica-wybuchu-II-wojny-swiatowej-w-Tczewie

https://www.tczewska.pl/wiadomosci/17893,inscenizacja-historii-ii-wojny-swiatowej-i-piknik-militarny-zdjecia

http://tetka.pl/zywa-lekcja-historii-o-obroncach-mostow/

 

 

Spotkania z historią, Gdańsk, Westerplatte, 31 sierpnia 2019 r.

Także w tym roku grupa rekonstruktorów SGO „Pomorze” wzięła udział w obchodach rocznicy wybuchu II wojny światowej na terenie Wojskowej Składnicy Tranzytowej Westerplatte.

31 sierpnia w sobotę Westerplatte było miejscem „Spotkań z historią” w atrakcyjnej i widowiskowej dla zwiedzających formie. Inscenizacje bitew uzupełniały żywe dioramy, w ramach których można było zobaczyć i dotknąć sprzętu, wyposażenia i ekwipunku z okresu II wojny. Organizatorem wydarzeni było Muzeum Gdańska.

Członkowie SGO „Pomorze” wzięli udział w dwóch sobotnich inscenizacjach.

Pierwsza z nich o godz. 12:00 przedstawiała główny atak niemiecki na wartownię nr 1. Gwałtowna nawała ogniowa z pancernika Schleswig Holstein zamieniła las nieopodal polskiej wartowni w morze ognia. Huk wybuchów zatykał uszy a fale gorącego powietrza niemal osmalały włosy na rękach zaciśniętych mocno na broni. Pierwszą ofiarą niemieckiego uderzenia padł polski kolejarz, którzy nieopatrznie wybiegł wprost na nacierających Niemców.

Zbliżający się do polskich pozycji niemiecki atak został ostrzelany przez ręczny karabin maszynowy kaprala Szamlewskiego a następnie przez całą linię obrońców. Po wycofaniu się zaskoczonych siłą obrony Niemców nastąpił nalot i bombardowanie pozycji obrońców. W trakcie nalotu ranny został por. Pająk. Pod naporem atakującej ponownie niemieckiej piechoty, polscy żołnierze wycofali się do Wartowni skąd prowadzili celny ogień do zbliżających się Niemców. Mimo strat polscy obrońcy utrzymali pozycje.

O godz. 16:00 odbyła się druga inscenizacja – walki w obronie placówki „Prom”. Nawała ogniowa z niemieckiego pancernika nie wyrządziła szkód w szeregach obrońców. Następujący po ostrzale niemiecki atak został skutecznie powstrzymany i ostatecznie odparty. Niemcy nie mogąc przełamać polskiej obrony próbowali miotaczami ognia a nawet cysterną z paliwem podpalić las. Cysterna została zniszczona celnym ogniem polskiego Boforsa a miotacze ognia nie wzbudziły pożaru.

Kolejne ostrzały z dział wielkiego kalibru i broni maszynowej, naloty i szturmy nie dały rezultatu – polscy obrońcy utrzymali pozycje.

Poza udziałem rekonstruktorów SGO „Pomorze” w inscenizacjach bitew, niezawodny Marek „Smok” zorganizował dioramę z użyciem swojego samochodu dodge. „Ludowy” Marek jak zwykle miał branie wśród turystów i turystek, zainteresowanych to samochodem, to Markiem i jego opowieściami na przemian.

Tuż po drugiej inscenizacji na Westerplatte biorący w niej udział rekonstruktorzy SGO udali się do Tczewa, gdzie już o 18:00 rozpoczęła się próba do niedzielnej inscenizacji – teatru historycznego opowiadającego o losach 2. Batalionu Strzelców z Tczewa i 2. Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich ze Starogardu Gdańskiego.

   

   

   

Organizator:

Muzeum Gdańska

Media:

Film przygotowany przez Muzeum Gdańska:

Krótka wersja: https://vimeo.com/376311264?ref=em-share

Długa wersja: https://vimeo.com/380183145  

https://www.gdansk.pl/wiadomosci/festiwal-historyczny-na-westerplatte-sobota-i-niedziela-w-wojskowej-skladnicy-tranzytowej,a,153317

https://muzeumgdansk.pl/wydarzenia-i-wystawy/szczegoly/news/80-rocznica-wybuchu-ii-wojny-swiatowej/

https://www.gdansk.pl/wydarzenia/spotkania-z-historia-na-westerplatte,w,24562

https://www.facebook.com/gdansk/videos/westerplatte-spotkania-z-histori%C4%85-3108-01092019/891131761270679/

https://dziennikbaltycki.pl/80-rocznica-wybuchu-ii-wojny-swiatowej-rekonstrukcja-historyczna-na-westerplatte-zdjecia/ar/c1-14389217

https://trojmiasto.tv/Spotkania-z-historia-2019-33653.html