Miesięczne archiwum: wrzesień 2018

Spotkania z historią, Westerplatte, 1-2 września 2018 r.

Także i w tym roku członkowie Samodzielnej Grupy Odtworzeniowej „Pomorze” wzięli udział w inscenizacjach historycznych na terenie Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte.

W związku z 79. rocznicą ataku Niemiec na Polskę Muzeum Historii Miasta Gdańska i Miasto Gdańsk zorganizowały na terenie Westerplatte szereg atrakcji poświęconych pamięci obrońców półwyspu. Dwudniowe wydarzenia odbywały się pod tradycyjną nazwą „Westerplatte. Spotkania z historią”.

Członkowie SGO „Pomorze” wcielili się w postacie obrońców placówki Fort i Wartowni nr 1 a także w atakujących żołnierzy Wehrmachtu.

Nasza Grupa wzięła udział także w pokazach sprzętu bojowego. Zaprezentowaliśmy sprzęt wojskowy z okresu II wojny światowej: amerykański samochód Dodge, wozy pancerne: polski Ursus wz. 34 oraz radziecki BA 64. Armata ZIS 5 uzupełniała zmotoryzowaną wystawę.

W samo południe 1 września odbyła się pierwsza inscenizacja – potyczka o Wartownię nr 1. Zaciekłe ataki Niemców zostały odparte przez polskich obrońców, którzy na koniec bitwy schronili się w budynku Wartowni by stamtąd trzymać na dystans Niemców.

2 września o godz. 12:00 w kolejnej inscenizacji część naszej Grupy jako polscy żołnierze odpierała niemieckie ataki na placówkę „Fort”, druga sekcja SGO bezpardonowo atakowała umocnioną pozycję. Widowiskowe wybuchy robiły duże wrażenie na zgromadzonych licznie widzach, podobnie jak następująca zaraz po nich kanonada broni strzeleckiej. Placówka została obroniona a w trakcie szaleńczego wypadu poza linię umocnień obrońcy zdobyli niemiecki pistolet maszynowy MP 28.

Tego samego dnia o godz. 16:00 powtórzona została potyczka przy Wartowni nr 1. Rozgrzani bojem polscy obrońcy wybili szybę w oknie Wartowni i prowadzili skuteczny ogień w kierunku nacierających Niemców z wnętrza budynku (mamy nadzieję, że szefostwo Muzeum nie obciążą rekonstruktorów za ten bojowy zapał).

W tym roku liczba gości odwiedzających Westerplatte wydawała się znacznie większa niż rok temu – może pogoda była tym razem lepsza, a może ludzie coraz bardziej chcą brać udział w żywych lekcjach historii: wśród zapachu prochu i spalenizny, dymów, huku, podmuchów gorącego powietrza, ognia i zgiełku bitwy, choćby tylko inscenizowanej.

Relacje prasowe:

https://www.gdansk.pl/urzad-miejski/westerplatte-spotkania-z-historia,a,122229
http://gdansk.naszemiasto.pl/artykul/westerplatte-spotkania-z-historia-pokazy-rekonstrukcyjne,4785221,artgal,t,id,tm.html
https://dziennikbaltycki.pl/obchody-79-rocznicy-wybuchu-ii-wojny-swiatowej-wes terplatte-spotkania-z-historia-zdjecia-wideo/ar/13458944
https://pomorskie.eu/-/spotkaj-sie-z-historia-na-westerplatte-obchody-79- rocznicy-wybuchu-ii-wojny-swiatowej
https://radiogdansk.pl/wiadomosci/item/81907-pokazy-pirotechniczne-scenki-rekonstrukcyjne -i-wojskowa-grochowka-wszystko-podczas-festiwalu-w esterplatte-spotkania-z-historia/81907-pokazy-pirotechniczne-scenki-rekonstrukcyjne -i-wojskowa-grochowka-wszystko-podczas-festiwalu-w esterplatte-spotkania-z-historia
https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/twojemiasto/1761874,2,westerplatte–miejsce-poczatku-miejsce-p amieci.read
https://muzeumgdansk.pl/nadchodzace-wydarzenia/szczegoly/news/wrzesien-z-muzeum-gdanska/

Autor relacji: Stocho

III Piknik Historyczno-Militarny, Tczew, 1 września 2018 r.

Dodaj komentarz

1 września tego roku zaczął się dla Samodzielnej Grupy Odtworzeniowej „Pomorze” wcześnie, a skończył późno. Ledwo zdążyliśmy odespać noc spędzoną na moście i już trzeba było działać dalej. Część z nas pojechała na Westerplatte (szczegóły w kolejnej relacji), a pozostali wzięli udział w III Pikniku Historyczno-Militarnym, który między godziną 16 a 19 odbywał się na Bulwarze Nadwiślańskim w Tczewie.

Zagadka: ilu członków SGO „Pomorze” potrzeba do rozbicia jednego namiotu?

Tegoroczny Piknik był wyjątkowo atrakcyjny. W programie znalazły się m.in. pokazy służb mundurowych, wystawa współczesnego i historycznego sprzętu wojskowego, gry dydaktyczne, konkursy, stoiska edukacyjne, grochówka z kuchni polowej. Oprócz SGO „Pomorze” na Pikniku zaprezentowały się: 49. Baza Lotnicza w Pruszczu Gdańskim, 22 Baza Lotnictwa Taktycznego w Malborku, 20. Bartoszycka Brygada Zmechanizowana, 1. Grupa Poszukiwawczo-Ratownicza w Świdwinie, Liga Obrony Kraju w Tczewie, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku, Straż Ochrony Kolei, Krajowa Administracja Skarbowa, Fabryka Sztuk oraz kino Helios w Tczewie (fundator nagród). Atrakcyjne prezentacje w połączeniu z wyśmienitą pogodą sprawiały, że na Piknik przybyły tłumy mieszkańców Tczewa.

Pani Alicja Gajewska, Dyrektor Fabryki Sztuk, Pan Mirosław Pobłocki, Prezydent Miasta Tczewa i przedstawiciel SGO „Pomorze” na Pikniku Historyczno-Militarnym

Dla uczestników Pikniku SGO „Pomorze” przygotowało szereg dioram, m.in:

polsko-niemieckie przejście graniczne

sztab wojskowy

szpital polowy

Zaprezentowaliśmy również replikę polskiego lekkiego pojazdu opancerzonego Ursus wz. 34, repliki motocykli armii niemieckiej i rosyjskiej z wózkami bocznymi, samochód Dodge WC oraz nasze wózki uchodźcze 🙂

Nie zabrakło rzecz jasna artylerii w postaci działa przeciwpancernego i przeciwlotniczego.

Wyjątkowo atrakcyjnie prezentował się samochód Citroen AC4 z 1928 r., na którym umieszczono mobilną wystawę „Wrzesień 1939” (uzbrojenie, zabytki, tablice edukacyjne).

Prawdę powiedziawszy nie spodziewaliśmy się aż takiej frekwencji. Na długo przed oficjalnym otwarciem Pikniku zaczęli nas odwiedzać pierwsi goście, a potem przybywało ich coraz więcej. Prawdziwe oblężenie przeżywał sztab, w którym m.in. wypisywano młodym rekrutom karty powołania do wojska oraz szpital, w którym młodszych i starszych profesjonalnie ważono na starej wadze z ciężarkami oraz wprawiano w lekki dygot wystawą dawnych narzędzi lekarskich. Kto zbyt zdenerwował się tajemniczymi szczypcami lub innymi narzędziami do zadawania ran ciętych („Do czego służyło TO narzędzie, siostry, chyba nie muszę wyjaśniać”) mógł sobie w naszym szpitalu zmierzyć ciśnienie. Dzieci młodsze i starsze z zachwytem wsiadały do historycznych pojazdów i szaleńczo kręciły się na militarnej karuzeli, czyli dziale przeciwlotniczym. My też zresztą świetnie się bawiliśmy choćby obserwując wysiłki Kędziora 🙂

3 godziny Pikniku zleciały nie wiadomo kiedy. Bardzo się cieszymy, że odwiedziło nas tylu mieszkańców Tczewa. Mamy nadzieję, że spotkamy się ponownie za rok.

Organizator:

Fabryka Sztuk

Relacje prasowe:

http://odkryjpomorze.pl/pokaz_obiekt-3365-Piknik_Historyczno_Militarny.html

https://www.tcz.pl/index.php?p=5,63,0,foto-galeria&item=104e10242673e0a6&title=Piknik-historyczno-militarny-na-bulwarze

http://tetka.pl/piknik-militarny-ze-smiglowcem/

http://www.portalpomorza.pl/wiadomosci/51027,piknik-historyczno-militarny

Uroczystości upamiętniające 79. rocznicę wybuchu II wojny światowej, Tczew, 1 września 2018 r.

Dodaj komentarz

1 września 2018 r. Samodzielna Grupa Odtworzeniowa „Pomorze” wzięła udział w oficjalnych obchodach 79. rocznicy wybuchu II wojny światowej. Odbyły się one w Tczewie z udziałem Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej Andrzeja Dudy.

Tczew to jedno z tych miejsc, w którym rozpoczęła się II wojna światowa. Miasto i mosty na Wiśle miały niezwykle ważne znaczenie strategiczne. Przez Wisłę biegła bowiem granica między II Rzeczpospolitą a Wolnym Miastem Gdańskiem. Mosty należały jednak do Polski.

Most kolejowo-drogowy (dziś drogowy) zbudowany w 1857 r. widziany od strony Tczewa

Tygodnik Ilustrowany, 1861, nr 109

Już w marcu 1939 r. zostały zaminowane przez polskich saperów. Generał Bortnowski, dowódca Armii „Pomorze” wydał bowiem jasny rozkaz: w przypadku groźby przejęcia mostów przez wroga miały one zostać wysadzone. Niemcom zależało by za wszelką cenę utrzymać je nienaruszone. Dlatego już o godzinie 4.26 1 września z elbląskiego lotniska wystartowały trzy Stukasy z zadaniem zbombardowania dworca, elektrowni, koszar oraz nasypu kolejowego, na którym miały znajdować się przewody odpalające ładunki założone na moście. Nalot uszkodził instalację mającą wysadzić most, jednak Polacy zdołali ją naprawić. Wkrótce pod bramą tczewskiego mostu pojawił się niemiecki pociąg pancerny nr 963, którego – mimo bohaterskiej postawy dzielnych kolejarzy z Szymankowa – nie udało się zatrzymać. Był to element przygotowywanej od wiosny 1939 r. niemieckiej „Aktion Zug” (Akcja Pociąg), której celem było opanowanie przepraw wiślanych w Tczewie. Polacy ostrzelali Niemców z ckm-ów, jednak przewaga ogniowa pociągów pancernych była przygniatająca. Po kolejnym nalocie na miasto, kilka minut przed godziną 6.00 polskie oddziały wycofały się ze wschodniego przyczółka mostu. O godzinie 6.10 filary po wschodniej stronie mostu wylatują w powietrze. O 6.45 Polacy wysadzają kolejne filary, tym razem te w nurcie Wisły. Most w Tczewie zostaje zniszczony.

Przęsła mostu drogowego leżące w nurcie Wisły

Pocztówka ze zbiorów Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku

Niemcy w ciągu dnia kilkukrotnie podejmowali próby przeprawienia się przez Wisłę pontonami, jednak ogień polskich ckm-ów udaremnił te wysiłki. O godzinie 17.00 polskie oddziały rozpoczynają wycofywanie się z miasta. O 22.00 w Tczewie pojawili się pierwsi niemieccy żołnierze.

Uroczystości rocznicowe rozpoczęły się o godz. 4.34 od rekonstrukcji dźwiękowej pierwszego nalotu na mosty tczewskie. Odbywały się na Placu im. Bohaterów Szymankowa w bezpośrednim sąsiedztwie Wisły i mostów. W tym czasie członkowie SGO „Pomorze” byli rozmieszczeni na moście i w momencie, gdy rozległy się wybuchy odpalili biało-czerwone flary, których światło i dym symbolizowały rozpoczynającą się 79 lat temu tragedię mostu, miasta i kraju. Most drogowy w Tczewie jest chyba najlepszym miejscem do tego typu widowisk. W swej długiej historii (zbudowano go w 1857 r.) był kilkukrotnie niszczony i odbudowywany. W tej chwili składa się z 6 różnych części pochodzących z różnych lat. Jest tak poszatkowany jak nasza historia. Zniszczony, dziurawy, przerdzewiały. A mimo to jest w nim magia. Gdy rozwiał się dym flar jeszcze przez godzinę staliśmy na moście w milczeniu towarzysząc oficjalnym uroczystościom. Obserwowaliśmy wschód słońca nad Wisłą i zacieraliśmy zgrabiałe ręce. To były niezapomniane chwile. Choćby dla nich warto było zarwać noc.